Образовательная программа муниципального бюджетного общеобразовательного учреждения «Средняя общеобразовательная школа №144 с углубленным изучением отдельных предметов»
Скачать 5.18 Mb.
|
Анализ конечных результатов деятельности ОУ. В школе проводится большая работа по реализации законных прав обучающихся на получение бесплатного образования: - Предпринимаются шаги в сохранении и защите здоровья обучающихся – в школе осуществляется план мероприятий по реализации республиканской программы «Образование и здоровье», осуществляется постоянный мониторинг состояния физического здоровья и психологического комфорта обучающихся. В школе проведена реконструкция столовой в соответствии с общегородской программой. Уровень заболеваемости в школе средний, показатели стабильные (рост хронической заболеваемости отсутствует). - Проводится мониторинг количества детей, проживающих на микрорайоне школы. Отсутствует второгодничество. Предпринимаются системные меры по недопущению выпуска учащихся без получения основного общего образования. За последние 5 лет таких обучающихся не было. - Формирование и развитие воспитательной системы основано на средовом подходе и осуществляется через программы «Формирование здорового образа жизни», «Обучение безопасному поведению учащихся на дорогах» и др.
IV.Образовательная программа основного общего образования. Рус мәктәпләрндә укучы татар балаларына ана теле укыту программасы 5-9 нче сыйныфлар Аңлатма язуы Соңгы елларда республикада татар теленең куллану даирәсе киңәйде, иҗтимагый функциясе көчайде.Милләтара мөнәсәбәтләрне якынлаштыручы, җайга салучы чара буларак та аның мөмкинлекләре үсте. Татар теле – иң камил һәм төзек телләрнең берсе.Татар теле – халкыбызның буыннан буынга күчеп килүче рухи, мәдәни байлыгын саклаучы, буыннар чылбырын тоташтыручы, тормыш –көнкүрешнең барлык өлкәләрендә кулланыла торган аралашу чарасы. Тәкъдим ителә торган программа гомуми төп һәм гомуми урта белем бирү өчен кирәкле һәм җитәрлек күләмдәге тел һәм сөйләм материалын үз эченә алган минимум белем эчтәлеген тәшкил итә.Ул “Татар мәктәпләрендә татар телен ана теле буларак укыту эчтәлегенә таләпләр минимумы”нда каралган шартларны исәпкә алып төзелде. Белем бирү эчтәлеге инвариант һәм вариатив өлешләрдән тора. Татар теле буенча мәҗбүри минимум инвариант буларак тәкъдим ителә һәм андагы белем, күнекмәләр күләмен урта мәктәпне тәмамлаучы һәр укучының үзләштерүе мәҗбүри. Вариатив өлеш белем бирү эчтәлегенең үзгәртелә алуын күздә тота,ягъни уку процессына милли төбәк компоненты кертелә. Гомуми урта белем бирү системасында укыту-тәрбия процессының сыйфатын күтәрү укыту чараларын, метод һәм алымнарын даими рәвештә камилләштерүгә бәйләнгән.Төп укыту чараларына программа һәм дәреслекләр керә.Программа-үзләштерелергә тиешле белем, осталык һәм күнекмәләрнең күләмен, материалны өйрәтү тәртибен билгели торган документ. Дәреслек-программа нигезендә төзелгән, татар теленнән системалы рәвештә белем бирү өчен тәкъдим ителгән тәп кулланма.Дәреслектәге материал коры ятлауга гына кайтып калырга тиеш түгел, ул укучыларда туган телгә карата кызыксыну уятырга, укуга уңай мөнәсәбәт, иҗади караш, җаваплылык хисләре тәрбияләүгә юнәлдерелгән.Бу исә яңа төзелгән программаның заман таләпләренә туры килүен сорый, аның психологик, дидактик, лингвистик һәм методик принципларга җавап бирүен таләп итә.Без бу уңайдан Гамәли эштә белем бирүне камилләштерүгә ярдәм итүче түбәндәге принципларны тәкъдим итәбез: Психологик принциплар:укучыга аерым якын килү, баланың яшь үзенчәлеген исәпкә алу; Гомумдидактик принциплар:фәннилек һәм дәвамчылык, теориянең практика белән бәйләнеше, аңлылык һәм активлык,аңлаешлылык һәм көч җитәрлек булу, үстерелешле укыту, тәрбия бирү, күрсәтмәлелек; Лингвистк принциплар: системалылык һәм аңа бәйле комплекслылык, функциональ-семантик,культурологик; Методик принциплар: аралашу, концентрик,сөйләм һәм тел материалын минимумлаштыру. Укыту методы һәм алымнарына килгәндә исә, алар түбәндәгеләр: катнаш, тәрҗемә итү, таныштыру, аудиовизуаль, күзәтү, әңгәмә, эксперимент һ.б. Лингвистик компетенция фонемалар, морфемалар, сүз ясалышы, сүзтезмәләр, җөмләләр, җөмлә кисәкләре, лексик һәм грамматик берәмлекләр, лингвистик анализны һ.б. үз эченә ала. Аралашу компетенциясе ул-башкалар әйткәнне аңлау һәм үз фикереңне белдерү өчен тупланган белем, осталык, күнекмәләр җыелмасы; хәзерге татар әдәби теле нормаларына ия булу, сүз байлыгын, сөйләмнең грамматик ягын дөрес итеп үзләштерү; телдән һәм язма формада бәйләнешле сөйләм күнекмәләрен булдыру һ.б. Этнокультура өлкәсенә караган компетенция, телне милли-мәдәни яссылыкта үзләштерү ул- укучыларны сөйләмгә өйрәткәндә, рухи, эстетик тәрбия һәм белем бирү чарасы буларак, милли үзенчәлекләрне чагылдырган текстлар белән эшләү, тормыш-көнкүреш, гореф- гадәт үзенчәлекләрен,сынлы сәнгать, халык авыз иҗаты үрнәкләрен белү,татар сөйләм этикетына ия булу. Программа тел белеме тармаклары арасында системалылык һәм эзлеклелек, фәннилек, аңлаешлылык һәм көч җитәрлек булу, дәвамчанлык һ.б. принципларны истә тотып төзелде. Сыйныфлар буенча өйрәнелергә тиешле материал түбәндәгечә бүленә. 5 сыйныфта, башлангыч сыйныфларда үткәннәрне кабатлаганнан соң, фонетика, орфоэпия, графика һәм орфография буенча белемнәр тирәнәйтелә, системага салына, сүзләргә фонетик анализ ясау күнекмәләре бирелә.Рус мәктәбендә укучы татар балалары өчен татар телендәге авазларның классификациясен, акустик һәм артикуляцион үзгәрешләрен белү аеруча мөһим. Үзенчәлекле фонетик закон буларак, сингармонизм да, бу темаларны өйрәнгәдә җентекләп өйрәнелә. Моңарчы гамәлдә өйргән программадан аермалы буларак, 5 нче сыйныфта сүз төзелеше һәм сүз ясалышы буенча системалы белем бирү карала. Шушы максаттан чыгып, бу сыйныфта тамыр, нигез һәм кушымчаларның төрләре турында да бирелә. 6 сыйныфта үткәннәр искә төшерелә. Исем темасын дәвам итеп, 6 сыйныфта катлаулырак темалар үтелә, исемнәрнең ясалыш ысуллары өйрәнелә.Исемнәрне морфологик яктан тикшереп,алар буенча йомгак ясала. Сыйфатларны өйрәнгәндә, аларның төркемчәләре дә үтелә.Сыйфатларның төрле ысуллар белән ясалышы, аларны морфологик яктан анализлау теманы йомгаклый. Саннарның саналмыш белән куллану үзенчәлеге, татар телендә аларның исемләшүе,сан төркемчәләре, аларның ясалышы өйрәнелгәч, морфологик анализ ясала. Рәвеш турында мәгълүмат беренче тапкыр 6 нчы сыйныфта бирелә.Аларның төркемчәләрен, ясалыш үзенчәлекләрен өйрәнгәннән соң, морфологик анализ ясап, бу сүз төркеме буенча нәтиҗә чыгарыла. Алмашлык-6 нчы сыйныфта үтелә торган ахыргы сүз төркеме.Башлангыч сыйныфларда зат һәм сорау алмашлыклары инде өйрәнелгәнгә күрә, калган биш төркемчәгә вакыт та күбрәк бирелә. 7 нче сыйныфта 5-6 нчы сыйныфларда үткәннәр искә төшерелә. Бу сыйныфта өйрәнелә торган сүз төркемнәреннән фигыль төп урынны алып тора.Башлангыч сыйныфта үткәннәрне тирәнәйтеп һәм системага салып, аның барлык төркемчәләре һәм аларның грамматик үзенчәлекләре тәкъдим ителә, ясалышы өйрәнелә.Аларга морфологик анализ ясап, тема йомгаклана. Программада, беренче мәртәбә буларак, аваз ияртемнәре мөстәкыйль сүз төркеме рәтендә бирелә.Аларның морфологик һәм синтаксик үзенчәлекләре, исемнәр белән фигыльләрне ясаудагы әһәмияте ассызыклана. Хәбәрлек сүзләр мөстәкыйль һәм ярдәмлек сүз тәркемнәре арасында торучы сүз төркеме буларак карала. Бәйләгеч сүз төркеме буларак, бәйлекләр белән теркәгечләрнең сөйләмдәге әһәмияте, кулланылу үзенчәлекләре, аларны төркемләү, рус телендәге теркәгечләр белән уртак билгеләре киң яктыртыла. Кисәкчәләрнең сөйләмдә тоткан урыны, мәгънәләре буенча төркемләнүе һәм аларның дөрес язылышы да тәфсилләп бирелә. Ымлыклар турында гомуми мәгъ лүмат алгач, укучылар аларның ясалу үзенчәлекләрен өйрәнәләр. 7 нче сыйныфта грамматиканың бер бүлеге булган морфологияне өйрәнү тәмамлана.Сүз төркемнәренең тәрле формаларын сөйләмдә дөрес куллануга рус мәктәбендә укучы балалар белән эшләүче укытучы аеруча игътибарлы булырга тиешле. 8 нче сыйныфта татар теле дәресләре алдагы сыйныфларда-морфология, башлангыч сыйныфларда синтаксис буенча алган белем һәм күнекмәләрне искә төшерүдән башлана.Әлеге сыйныфта гади җөмлә синтаксисы һәм пунктуациясе,аерым алганда, татар теленең гади җөмлә синтаксисын үзләштерүдә аеруча мөһим булган темалар өйрәнелә. 9 нчы сыйныфта синтаксис буенча үткән уку елында өйрәнелгән кабатлана һәм кушма җөмлә синтаксисы үзләштерелә, шулай ук текст синтаксисы, текстның бер төре буларак тезем, чит сөйләмле текст буенча төшенчә бирелә, андагы тыныш билгеләре өйрәнелә. Рус мәктәбендә укучы татар балаларын бәйләнешле сөйләмгә өйрәтү дәвамлы һәм мөһим бурычлардан санала.Бәйләнешле сөйләм үстерү дәресләре укучыларны дөрес, матур, үтемле һәм аңлаешлы итеп сөйләргә, язарга, язганны укып аңларга һәм аңлата белергә, үз фикерләреңне белдерергә, иҗади эшләр белән шөгыльләнергә өйрәтү максатларын куя. Татар теле дәресләрендә сөйләм телен үстерү,гадәттә, өч юнәлештә алып барыла. Беренче юнәлеш телебезнең әдәби нормаларын үзләштерүдән гыйбәрәт. Икенче юнәлеш- аларның сүз байлыгын арттыруга һәм һәр сүзне урынын белеп кулланырга ирешүне максат итеп куя. Өченче юнәлеш- укучыларның әйтергә теләгән фикерен сөйләмә һәм язма формада, Ягъни телдән һәм язма рәвештә, аңлаешлы һәм бәйләнешле итеп җиткерә белүләренә ирешү. Рус мәктәбенең 5-9 нче сыйныфларында укучы татар балалары өчен тәкъдим ителгән прграмма,фонетика,лексика, орфоэпия, графика, орфография,лексикография, сүз тәзелеше һәм сүз ясалышы, морфология, синтаксиска караган мәгълүматны һәм бу өлкәдә эшләгән галимнәрнең фәнни- методик эшчәнлеге белән таныштыруны күзаллый,9нче сыйныф ахырында укучыларның белем, осталык һәм күнекмәләренә төп таләпләрне үз эченә ала. 5 нче сыйныф 1.Башлангыч сыйныфларда үткәннәрне кабатлау Лексика буенча өйрәнгәннәрне кабатлау. Татар телендә сүзнең мәгънәле кисәкләре буларак тамыр һәм кушымчалар.Кушымчаларның төрләре. Башлангыч сыйныфларда исем, сыйфат, сан, алмашлык һәм фигыль буенча үткәннәрне кабатлау. Синтаксис буенча өйрәнгәннәрне кабатлау:сүзтезмә һәм җөмлә; җөмләнең баш кисәкләре; җәенке һәм җыйнак җөмләләр; җөмләнең иярчен кисәкләреннән аергыч; җөмләнең тиңдәш кисәкләре һәм алар янында теркәгечләрне дөрес куллану;эндәш сүзләр һәм интонация. 2.Фонетика,орфоэпия,графика һәм орфография Фонетика һәм орфоэпия турында гомуми мәгълүмат.Авазларның ясалу урыннары һәм ысуллары турында төшенчә. Татар телендә сузык авазлар һәм аларның классификациясе. Аңкау һәм ирен гармонисе.Татар телендә сузыкларның кыскаруы. Тартык авазлар классификациясе Татар телендә тартыкларның сөйләмдәге үзгәрешләре. Татар телендә иҗек калыплары.Сүз басымы.Интонация һәм аның төрләре турында гомуми мәгълүмат. Графика һәм орфография. Аваз һәм хәреф төшенчәләре.Татар алфавиты. Икешәр аваз кушылмасын белдергән хәрефләрнең (я,ю,е) дөрес язылышы. Ъ,ь хәрефләренең дөрес язылышы. Сүзләргә фонетик анализ ясау. Кабатлау. 3.Лексика һәм лексикография Лексика турында гомуми мәгълүмат. Сүзнең лексик мәгънәсе. Киле чыгышы ягыннан татар теленең сүзлек составы. Кулланылыш өлкәсе буенча татар теленең сүзлек составы. Кулланылыш активлыгы буенча сүзлек составы. Төрле типтагы сүзлекләрнең төзелү принциплары, алардан дөрес файдалану. Кабатлау. 4.Сүз төзелеше һәм сүз ясалышы Сүзнең тамыры һәм кушымчалар. Төрле сүз төркемнәрен ясый торган кушымчалар.Мөнәсәбәт белдерүче кушымчалардан бәйләгечләр һәм модальлек кушымчалары. Татар телендә кушымчаларның ялгану тәртибе. Сүзнең нигезе.Тамыр һәм ясалма нигезле сүзләр. Татар телендә сүз ясалу ысуллары: .ясагыч кушымчалар белән яңа сүзләр ясау; .сүзләрне кушу яки теркәү юлы белән кушма, парлы һәм тезмә сүзләр ясау; .бер сүз төркеменнән икенчесенә күчү юлы белән яңа сүзләр ясау; .сүзләрне кыскарту юлы; .фонетик ысул белән яңа сүзләр ясалу; Сүзләрнең төзелешен һәм ясалышын тикшерү. Кабатлау. Ел буена үткәннәрне гомумиләштереп кабатлау. 5.Бәйләнешле сөйләм үстерү 1.Бирелгән терәк сүзләрне кулланып,кечкенә хикәя төзү. 2Өйрәнелгән сүз төркемнәрен файдаланып, яраткан ел фасылы турында кечкенә хикәя язу. 3.Хикәя һәм сорау җөмләләрне файдаланып, укыган китап яки спектакль буенча кара-каршы сөйләшү (далог) төзү. 4.Укыган яки тыңланган әдәби өзеккә, хикәя һәм сорау җөмләләрне файдаланып, план төзү. 5.Бирелгән репликалардан логик бәйләнешле диалог төзеп язу. 6.Бирепгән фразиологик әйтемнәрне бер телдән икенче телгә тәрҗемә итү. 7.Изложение (сочинение) язарга өйрәнү. 8.Төрле характердагы диктантлар язу. 6 нчы сыйныф 1.5 нче сыйныфта үткәннәрне кабатлау |
Похожие:
 | Муниципального общеобразовательного бюджетного учреждения средняя общеобразовательная школа №38 городского округа город якутск |  | Средняя общеобразовательная школа с углубленным изучением отдельных предметов №55 |
| Отдел образования и по делам молодежи администрации мо «Медведевский муниципальный район» | | Кировского района г. Казани (далее мбоу «Школа №135 г. Казани») разработана на основе следующих нормативных документов |
| Средняя общеобразовательная школа №10 с углубленным изучением отдельных предметов'', расположенная по адресу улица Краснодонцев,... | | Целевой раздел примерной основной образовательной программы основного общего образования |
| «Средняя общеобразовательная школа с углубленным изучением отдельных предметов №10» | | Образовательная программа основного общего и среднего (полного) общего образования мбоу «Актанышская средняя общеобразовательная... |
| Директор мбоу «Средняя общеобразовательная школа №45 с углубленным изучением отдельных предметов» | | Наро-Фоминской средней общеобразовательной школы №5 с углубленным изучением отдельных предметов |