Образовательная программа основного общего образования мбоу «Камскополянская средняя общеобразователььная школа №1»
Скачать 4.74 Mb.
|
| Тема детства в русской и зарубежной литературе. А. П. Чехов. Рассказ «Мальчики». М. М. Пришвин. Повесть «Кладовая солнца». М. Твен. Повесть «Приключения Тома Сойера» (фрагменты). О. Генри. Новелла «Вождь Краснокожих». Образы детей в произведениях, созданных для взрослых и детей. Проблемы взаимоотношений детей с миром взрослых. Серьёзное и смешное в окружающем мире и в детском восприятии. Русские и зарубежные писатели о животных. Ю. П. Казаков. Рассказ «Арктур — гончий пёс». В. П. Астафьев. Рассказ «Жизнь Трезора». Дж. Лондон. Повесть «Белый Клык». Э. Сетон-Томпсон. Рассказ «Королевская аналостанка». Образы животных в произведениях художественной литературы. Нравственные проблемы в произведениях о животных. Животные в жизни и творчестве писателей-анималистов. Тема природы в русской поэзии. А. К. Толстой. Стихотворение «Осень. Обсыпается весь наш бедный сад…». А. А. Фет. Стихотворение «Чудная картина…». И. А. Бунин. Стихотворение «Листопад» (фрагмент «Лес, точно терем расписной…»). Н. А. Заболоцкий. Стихотворение «Гроза идёт». Картины родной природы в изображении русских поэтов. Параллелизм как средство создания художественной картины жизни природы и человека. Тема родины в русской поэзии. И. С. Никитин. Стихотворение «Русь». А. К. Толстой. Стихотворение «Край ты мой, родимый край…». И. А. Бунин. Стихотворение «У птицы есть гнездо, у зверя есть нора…». И. Северянин. Стихотворение «Запевка». Образ родины в русской поэзии. Обращение поэтов к картинам русской жизни, изображению родной природы, событий отечественной истории, создание ярких образов русских людей. Военная тема в русской литературе. В. П. Катаев. Повесть «Сын полка» (фрагменты). A. Т. Твардовский. Стихотворение «Рассказ танкиста». Д. С. Самойлов. Стихотворение «Сороковые». B. В. Быков. Повесть «Обелиск». Идейно-эмоциональное содержание произведений, посвящённых военной теме. Образы русских солдат. Образы детей в произведениях о Великой Отечественной войне. Автобиографические произведения русских писателей. Л. Н. Толстой. Повесть «Детство» (фрагменты). М. Горький. Повесть «Детство» (фрагменты). А. Н. Толстой. Повесть «Детство Никиты» (фрагменты). Своеобразие сюжета и образной системы в автобиографических произведениях. Жизнь, изображённая в восприятии ребенка. Сведения по теории и истории литературы Литература как искусство словесного образа. Литература и мифология. Литература и фольклор. Художественный образ. Персонаж. Литературный герой. Героический характер. Главные и второстепенные персонажи. Лирический герой. Образы времени и пространства, природные образы, образы предметов. «Вечные» образы в литературе. Художественный вымысел. Правдоподобие и фантастика. Сюжет и композиция. Конфликт. Внутренний конфликт. Эпизод. Пейзаж. Портрет. Диалог и монолог. Внутренний монолог. Дневники, письма и сны героев. Лирические отступления. Эпилог. Лирический сюжет. Авторская позиция. Заглавие произведения. Эпиграф. «Говорящие» фамилии. Финал произведения. Тематика и проблематика. Идейно-эмоциональное содержание произведения. Возвышенное и низменное, прекрасное и безобразное, трагическое и комическое в литературе. Юмор. Сатира. Художественная речь. Поэзия и проза. Изобразительно-выразительные средства (эпитет, метафора, олицетворение, сравнение, гипербола, антитеза, аллегория). Символ. Гротеск. Художественная деталь. Системы стихосложения. Ритм, рифма. Строфа. Литературные роды и жанры. Эпос. Лирика. Драма. Эпические жанры (рассказ, сказ, повесть, роман, роман в стихах). Лирические жанры (стихотворение, ода, элегия, послание, стихотворение в прозе). Лироэпические жанры (басня, баллада, поэма). Драматические жанры (драма, трагедия, комедия). Литературный процесс. Традиции и новаторство в литературе. Эпохи в истории мировой литературы (Античность, Средневековье, Возрождение, литература XVII, XVIII, XIX и XX вв.). Литературные направления (классицизм, сентиментализм, романтизм, реализм, модернизм). Древнерусская литература, её основные жанры: слово, поучение, житие, повесть. Тема Русской земли. Идеал человека в литературе Древней Руси. Поучительный характер произведений древнерусской литературы. Русская литература XVIII в. Классицизм и его связь с идеями русского Просвещения. Сентиментализм и его обращение к изображению внутреннего мира обычного человека. Русская литература XIX в. Романтизм в русской литературе. Романтический герой. Становление реализма в русской литературе XIX в. Изображение исторических событий, жизни русского дворянства и картин народной жизни. Нравственные искания героев русской литературы. Идеальный женский образ. Утверждение непреходящих жизненных ценностей (вера, любовь, семья, дружба). Христианские мотивы и образы в произведениях русской литературы. Психологизм русской прозы. Основные темы и образы русской поэзии XIX в. (человек и природа, родина, любовь, назначение поэзии). Социальная и нравственная проблематика русской драматургии XIX в. Русская литература XX в. Модернизм в русской литературе. Модернистские течения (символизм, футуризм, акмеизм). Поиск новых форм выражения. Словотворчество. Развитие реализма в русской литературе XX в. Изображение трагических событий отечественной истории, судеб русских людей в век грандиозных потрясений, революций и войн. Обращение к традиционным в русской литературе жизненным ценностям. Образы родины, дома, семьи. Основные темы и образы русской поэзии XX в. (человек и природа, родина, любовь, война, назначение поэзии). Татарский язык и литература Татар теле. Татар теленнән гомуми төп белем бирүнең максатлары: • укучыларның башлангыч мәктәптә татар теленең фонетик, орфоэпик, орфографиклексик, грамматик нигезләреннән алган белемнәрен системалаштыру, катлаулырак формаларда өйрәтүне дәвам итү; • укучыларның иҗади һәм мөстәкыйль фикерли алу мөмкинлекләрен үстерү, үз фикерләрен дәлилләргә күнектерү; • телнең төп грамматик чараларын сөйләм процессында куллануга ирешү; • татар әдәби тел нормаларын һәм стилистик мөмкинлекләрен ачык күзаллауга, аларны тиешенчә куллана белүгә өйрәтү; • телнең милли мәдәниятнең чагылышы булуын, тел һәм тарих бердәмлеге аңлату; татар теленең милли –мәдәни үзенчәлегенә төшендерү; татар һәм башка халыкларның рухи мирасына ихтирам тҽрбияләү. Коммуникатив компетенция Укучы өйрәнә: • сөйләм эшчәнлегенең төрләре (тыңлап аңлау, сөйләү, уку, язу, һәм язма сөйләм); • укылган яки тыңланган текстның темасы, төзелешен һәм төп фикерен, жанрын ачыклый, текст буенча әңгәмә үткәрә, үз фикерен дәлилли, телнең орфографик һәм орфоэпик, лексик, морфологик, синтаксик нормаларын саклап, телдән яки язмача эчтәлеген кыскача, тулы, сайлап алып җиткерә; • телнең әдәби тел нормаларын саклап, төрле темаларга диалогик һәм монологик сөйләм оештыра; • төрле стиль һәм жанрдагы текстлар төзи. • төрле типтагы язма эшләр, шул исәптән компьютер кулланып, (диктант,изложение, сочинение һ.б.) башкара; • татар сөйләм этикеты нормаларын дөрес һәм урынлы куллана. Лингвистик компетенция Укучы татар теле буенча теоретик мәгълүматны үзләштерә: • татар теленең иҗтимагый-мәдәни роле; татар милли әдәби теле һәм аның төр орфографик һәм орфоэпик нормалары;телнең фонетик системасы һәм аның үзенчәлекләре;иҗек , татар теленең иҗек калыплары; басым, интонация һәм аларның төрләре; орфография һәм орфоэпия; • сүз, аның лексик мәгънәсе; сүзләрнең мәгънә ягыннан төрләре; татар теленең сүзлек составы, аның ачык система тҽшкил итүе; сүзләрнең килеп чыгышы, кулланыш даирәсе һәм активлыгы ягыннан төркемләү; фразеологик әйтелмәләр, аларның мәгънә үзенчәлекләре; лексикография, сүзлекләрнең төрләре; • сүзләрнең мәгънәле кисәкләре, аларның төрләре, сүз ясалыш ысуллары; • мөстәкыйль сүз төркемнәренең лексик-семантик һәм морфологик-синтаксик үзенчәлекләре, бәйләгеч һәм модаль сүз төркемнәренең грамматик үзенчәлекләре, сөйләмдә кулланышлары; • сүзтезмә һәм җөмлә, сүзләр һәм җөмләләр арасында бәйләнеш төрләре; җөмлә кисәкләре; җөмләләрне төркемләү принциплары; туры һәм кыек сөйләм; текст, аның төзелеше; татар телендә тыныш билгеләре; • функциональ стильләр, аларның лексик-грамматик үзенчәлекләре; сөйләм культурасы; • җөмләгә һәм җөмләдәге сүзләргә фонетик, лексик, морфологик, синтаксик анализ ясау, сүзләрне төзелеше һәм ясалышы ягыннан тикшерү. Этнокультура өлкәсенә караган компетенция. Укучы өйрәнә: • тел чараларының халыкның милли үзенчәлекләрен сүрәтләү мөмкинлеклҽре өйрәнү; тҽкъдим ителгән текстлардан халык авыз иҗаты үрнәкләрен, тарихи лексиканы аеру, аларның төрләрен һәм мәгънәләрен ачыклау. Татар теленнән гомуми төп белем бирү (5-9 сыйныфлар ) баскычында укучыларның белем дәрәҗәсенә таләпләр: • татар теленең төп берәмлекләрен һәм аларның билгеләрен белү; • татар теленең фонетик, лексик системаларын, грамматик төзелешен үзләштерү; • грамматик үзечәлекләренә карап, сүз төркемнәрен аера белү; • җөмләнең баш һәм иярчен кисәкләре арасындагы мөнәсәбәтләрне аңлау, бәләнеш чараларын күрсәтү; • җөмлә төрләрен аеру, алар янында тыныш билгеләрен куярга өйрәнү; • текст төзелешен, текстның тел үзенчәлекләрен билгеләү; • сөйләм стиле, фәнни, публицистик, рәсми –эш, матур әдәбият стильләрен аера белү. Татар теленнән гомуми төп белем бирү (5-9 сыйныфлар ) баскычында формалашырга тиешле күнекмәләр: • Телдән һәм язма сөйләм, диалог һәм монолог, аралашу ситуациясе, тел стильләре, текст төшенчәләрен аңлау һәм гамәлдә дөрес куллану; • Төрле стиль һәм жанрдагы текстларны сәнгатьле итеп уку күнекмәләре булдыру; • Тестның эчтәлеген телдән яки язмача төгәл итеп, сайлап яки язмача төгәл итеп, сайлап яки кыскача сөйләп бирү, текст буенча куелган сорауларга төгәл җавап бирү; • Бирелгән темага, куелган максатка яраклы рәвештә, төрле ситуацияләреннән чыгып, тасвирлау яки хикәяләү характерындагы текстларны телдән яки язмача әзерләү; • Текстның планын төзү яки эчтәлеген конспект рәвешендә язу; • Җөмләләгә һәм җөмләдәге сүзләргә фонетик, лексик, морфологик,синтаксик анализ ясау, сүзләрне төзелеше һәм ясалышы ягыннан тикшерү; • Тормыш –көнкүреш, уку, иҗтимагый, мәдәни темаларга әңгәмә кору, үз фикереңне яклап, әңгәмә-бәхәс формасында сөйләшү күнекмәләренә ия булу; • Сөйләү һәм язу татар әдәби теле нормаларын (орфографик, орфоэпик, лексик, грамматик, пунктацион) саклау һәм сөйләм этикеты нормаларын үтәү; • Тәкъдим ителгән текстларны рус теленнән татар теленә һәм татар теленнән рус теленә тәрҗемә итү. Әдәбият. Әдәбияттан гомуми төп белем бирү баскычының максатлары: • матур әдәбиятәсәрләрен форма һәм эчтәлек берлегендә аңларга һәм анализларга өйрәтү; • төп әдәби –тарихи мәгълүматларны һәи әдәби –теоретик төшенчәләрне җиткерү һәм кулланырга күнектерү; • дөньга гуманлы караш, гражданлык тойгысы, патриотизм хисләре әдәбиятка һәм халыкның мәдәни кыйммәтләренә ярату һәм хөрмәт тәрбияләү; • матур әдәбият әсәрләрен мөстҽкыйль уку ихтыяҗы булдыру; • укучыларның телдән һәм язма сөйләмнәрен үстерү. Матур әдәбитяның төп эчтәлеге: -Күпгасырлык әдәби мирасын иң камил әсәрләрен , аерым язучылар иҗаты. Уку –укыту процессында өйрәнү өчен әдәби әсәрләрне сайлап алуда төп таләп булып аларның сәнгати кыйммәте, гуманистик эчтәлеге, укучы шәхесенә уңай йогынты ясавы, аның үсеш бурычлары һәм яшь үзенчәлекләренә туры килүе, милли рух белән сугарылуы, шулай ук мәдәни –тарихи традицияләргә һәм белем бирү тҽҗрибәсенә нигезләнүе тора. Рус телендә белем бирүче мәктҽпләрдә булган үзенчәлекләр: • зур күләмле әсәрләр кыскартып бирү; • татар халкының милли үзенчәлекләре, традицияләре, гореф-гадәтләре киңрәк урын алу, милләтнең рухи –мәдәни асылы тулырак чагылдыру һәм рус әдәбиятларын ( аерым әсәрләрен) чагыштырып өйрәнү. Укучы белергә тиеш: • сүз сәнгатенең образлы табигате; • тәкъдим ителгән әдәби әсәрнең эчтәлеге; • классик әдипләрнең тормыш һәм иҗат юлларының төп фактлары; • стандартта билгеләнгән һәм программада күрсәтелгән әдәби теоретик төшенчәләр; • әдәби текстны кабул итү һәм анализлау; • әдәби текстның мәгънәви өлешләрен арып чыгару, укыган буенча тезислар һәм план төзү; • әдәби әсәрнең төрен һәм жанрын ачыклау; • укыган әсәрнең темасын, проблемасын, идеясен, билгеләү; • геройларга характеристика бирү; • сюжет, композиция үзенчәлекләрен, махсус сурәтләү чараларының ролен ачу; • әдәби әсәрдәге вакыйгаларны һәм геройларны чагыштыру; • автор позициясен ачыклау; • укыганга үзеңнең мөнәсәбәтеңне белдерү; • әсәрне (өзекнең) сәгатьле итеп уку; • кабатлап сөйләүнең төрләренән файдалану; • өйрәнелгән әсәргә бәйле телдән һәм язмача фикерләрне белдерү; • укыган әсәр буенча фикер алышуда катнашу, фикерләреңне дәлилли белү; • укыган әсәрләргә бәяләмә язу; • татар әдәби теленең нормаларына нигезләнеп, кирәкле темага телдән һәм язмача бәйләнешле текст төзү; • эстетик зәвыкка туры килә торган әдәби әсәрләрне сайлау һҽм аларны бәяләү; • аерым автор, аның әсәре, гомумән әдәбият турында кирәкле мәгълүматны белешмә әдәбият, вакытлы матбугат, Интеренет чаралары һ.б. аша эзләү. Әдәбияттан гомуми төп белем бирү (5-9 сыйныфлар) баскычында укучыларның белем дәрәҗәсенә таләпләр: • татар әдәбиятындагы аерым язучылар иҗаты, әсәрләр хакында гомуми күзаллау булырга; • текстларны төрле яклап (тулысынча, сюжет-композиция бирелеше ягыннан, тематика-проблематика һәм образлар бирелеше аспектында, тел-стиль ноктасыннан) анализлый һәм шәрехли алырга; • әдәби төрләр һәм жанрлар, шигырь төзелеше, тезмә һәм чәчмә сөйләм үзенчәлекләре хакында белергә; • әдәби әсәр теориясен: әдәби образ, аның төрләре; әдәби әсәр, аның эчтәлеге һәм формасы; тема, проблема, идея; сюжет, композиция; конфликт, аның төрләре, сәбәпләре; махсус тел-сурәтләү чаралары турында белергә; • язучы иҗатын гомумиләштереп анализларга, бәяләргә; • әдәбиятның тарихи барыш булуы хакында гомуми күзаллау булырга; • әдәби әсәрнең әһәмиятен, кыйммәтен, үзенчәлекләрен аңлый һәм дәлилле итеп аңлата, исбатлый белергә тиеш. Әдәбияттан гомуми төп белем бирү (5-9 сыйныфлар) баскычында формалаштырылырга тиешле күнекмәләр: • төрле жанрдагы әдәби әсәрләрне аңлап һәм иҗади, сәнгатьле уку, аларга карата укучыларда мөстәкыйль мөнәсәбәт булдыру; • әдәби әсәрне сюжет-композиция, образлар бирелеше, тел-стиль ягыннан анализлау; • шигъри текстларны яисә чәчмә әсәрдән өзекләрне яттан өйрәнү; • план төзү һәм әсәрләр турында бәяләмә, сочинение элементлары белән изложение язу; • сайлап алып (яки тәкъдим ителгән) язучының тормыш юлын, иҗатын сөйләү; • фольклор әсәрләренең жанрын һәм аларга хас үзенчәлекләрне тану; • әдәби әсәрнең төрен, жанрын билгеләү һәм фикерне исбатлау; • төрле әсәрләрнең проблемаларын яки темаларын чагыштыру, үзенчәлекләрен билгеләү; • әдәби әсәрләр буенча һәм тормыштан алган фикер-карашларга, хис-кичерешләргә нигезләнеп сочинение язарга; • татар, рус (яки башка халыкларның) әдәбиятларында бер төрдәге темага язылган әсәрләрне чагыштыру, милли үзенчәлекләрен ачыклау; Гомуми төп белем бирү мәктәбе (2 нче баскыч – V-IX сыйныфлар) Халык авыз иҗаты Риваятьләр һәм легендалар: - “Шәһәр ни өчен Казан дип атала” риваяте; ―Зөһрә кыз легендасы. Җырлар: ―Иске кара урман, ―Гөлҗамал. Кыска җырлар. Әкиятләр: ― “Серле балдак”, ― “Кәҗә белән сарык”. Хуҗа Насретдин турындагы мәзәкләр. Мифлар: ― “Алып кешеләре”. Борынгы һәм Урта гасыр әдәбияты Кол Гали. ― “Кыйссаи-Йосыф”. С. Сараи. ― “Сөһәйл вә Гөлдерсен”. XIX йөз татар әдәбияты Г. Кандалый шигырьләре: ― “Иген икмәк бирер икмәк”, ― “Бу бала хәсрәте түкде...”, ― “Бу хәсрәтләр бетәр микән?”. К. Насыйри. ― “Әбүгалисина” повесте. М.Акъегет. ― “Хисаметдин менла” повесте. XX йөз башы татар әдәбияты Ф. Әмирхан. ― “Хәят” повесте, ― “Бер хәрабәдә” хикәясе. Дәрдемәнд шигырьләре: ― “Видагъ”, ― “Җәй үтте...”. Г. Ибраһимов хикәяләре: ― “Яз башы”. Г. Исхакый. ― “Кәҗүл читек” хикәясе. Г. Камал. ― “Беренче театр” комедиясе. Ш. Камал. ― “Буранда” хикҽясе. С. Рәмиев шигырьләре: ― “Таң вакыты”, ― “Сызла күңелем”. Г. Тукай шигырьләре: ― “И, каләм!”, ― “Туган авыл”, ― “Пар ат”, ― “Туган җиремә”, ― “Милли моңнар”. М. Гафури. ― “Сарыкны кем ашаган?” мәсәле. XX йөз әдәбияты 1920-30 еллар Ф. Бурнаш. ― “Таһир-Зөһрә” шигъри трагедиясе. Г. Ибраһимов. ― “Алмачуар” хикәясе. Г. Кутуй. ― “Тапшырылмаган хатлар” повесте. Һ. Такташ шигырьләре: ― “Алсу”, ― “Болай ...гади җыр гына” , ― “Мокамай”. К. Тинчурин. ― “Сүнгән йолдызлар” драмасы. Г. Исхакый. ― “Җан Баевич” комедиясе. Ватан сугышы чоры әдәбияты Г. Кутуй. ― “Сагыну” нәсере. Ф. Кәрим шигырьләре: ― “Үлем уены”, ― “Сибәли дә сибәли”, ― “Сөйләр сүзләр бик күп алар”. М. Җәлил шигырьләре: ― “Җырларым”, ― “Тик булса иде ирек”, ― “Кызыл ромашка”. Сугыштан соңгы чор һәм хәзерге әдәбият Х. Туфан шигырьләре: ― “Гөлләр инде яфрак яралар”, ― “Киек казлар”, ― “Кайсыгызның кулы җылы”, ― “Илдә ниләр бар икән”. С. Хәким шигырьләре: ― “Әнкәй”, ― “Һәйкҽл урынында уйланулар”, ― “Колын”. Ә. Еники хикәяләре: ― “Әйтелмәгән васыять”, ― “Кем җырлады?”, ― “Туган туфрак”. Ф. Яруллин. ― “Сез иң гүзәл кеше икәнсез” шигыре. М. Әгъләмов шигырьләре: ― “Китә алмыйм...”, ― “Учак урыннары”, ― “Каеннар булсаң идее”. М. Мәһдиев. ― “Кеше китә - җыры кала” повесте. Т. Миңнуллин. ― “Әлдермештән Әлмәндәр” драмасы. Р. Фәйзуллин. ― “Якты моң”. Кыска шигырьләр. И. Юзеев. ― “Бакчачы турында баллада” балладасы. Шигырьләре: ― “Сагышлы мирас”, ― “Гасыр кичкән чакта...”, ― “Без”. М. Галиев. ― “Алтын тотка” повесте. |
Похожие:
 | ... | | Образовательная программа основного общего и среднего (полного) общего образования мбоу «Актанышская средняя общеобразовательная... |
 | Целевой раздел Основной образовательной программы основного общего образования мбоу "Княгининская средняя школа №1" 6 | | Основная образовательная программа основного общего образования муниципального бюджетного общеобразовательного учреждения «Сакмарская... |
| Планируемые результаты освоения обучающимися основной образовательной программы основного общего образования | | Целевой раздел основной образовательной программы основного общего образования мбоу «сош №28» |
| | Руководитель мбоу «Средняя общеобразовательная школа №12» Вахитовского района г. Казани | |
| Мбоу «Матакская средняя общеобразовательная школа» Дрожжановского муниципального района Республики Татарстан | | Планируемые результаты освоения обучающимися основной образовательной программы ООО 15 |